Ik wil je niet teleurstellen

Jongeren die zich aan het voorbereiden zijn voor het komende eindexamen en het einde van het schooljaar, willen graag goede cijfers halen. Sommige jongeren lukt het echter niet om zich tot leren aan te zetten. 

Ik heb al veel gesprekken gevoerd met jongeren die hier tegen aanlopen. Wat mij enorm raakte in deze gesprekken is dat iedere keer weer naar boven komt dat zij hun ouders niet willen teleurstellen. Zij hebben het gevoel dat zij dit wel doen en daarover voelen zij zich schuldig. 

Dit schuldgevoel werkt verlammend waardoor het hen niet lukt om aan het werk te gaan. En zo belanden zij in een vicieuze negatieve cirkel. 

Mijn ouders doen zo hun best

Hoe komt mijn kind nu aan zo'n schuldgevoel? Heb ik ze dan niet goed behandeld? Ik sta altijd voor ze klaar en ben altijd bereid om te helpen. Iedere keer als ik vraag hoe het gaat en wanneer ze van plan is om aan het huiswerk te beginnen, krijg ik een afwerend antwoord. Mijn kind laat mij gewoon niet toe. Zij luistert niet naar mij. Doet vaak net of zij mij niet hoort. Wat doe ik dan fout?

Herkenbaar?

Een aantal kinderen konden heel mooi verwoorden wat voor effect de inspanningen van hun ouders op hen hadden. 

1 meisje was zo somber geworden, dat zij vaak moeite had om uit bed te komen. Haar moeder wilde haar heel graag uit bed krijgen. Ze vertelde me dat haar moeder dan regelmatig tegen haar zei "kom nu maar gewoon uit bed. Dat is goed voor je".

1 jongen vertelde me dat zijn ouders voor hem thuis bleven en niet naar een feestje gingen. Zij wilden hem niet alleen laten. 

Voor beide kinderen gold dat zij het gevoel hadden dat hun ouders zich opofferden. Zij deden iets tegen hun eigen zin. En zij, de kinderen, waren de oorzaak hiervan. 

Gevolg schuldgevoel en het gevoel hun ouders teleur te stellen. 

Maar wat dan wel?

Van de kinderen kreeg ik te horen dat zij aandacht en betrokkenheid van hun ouders wel waarderen. Zij willen alleen niet dat hun ouders zich opofferen voor hen.

Hoe kun je dit dan doen?

Een meisje, van wie de ouders inmiddels de oudertraining hadden gevolgd, vertelde me dat haar ouders het nu anders doen. Met name haar moeder vertelt niet langer meer aan haar wat zij wel en niet moet doen.

De moeder nodigt haar dochter nog wel uit voor een wandeling maar maakt er voor haarzelf ook iets leuks van. Doordat het voor de moeder leuk is, is de dochter veel meer bereid om mee te gaan. 

Het voelt niet langer meer als mee moeten maar iets gezelligs doen met haar moeder.

Of de moeder die niet langer een boterham klaar maakte met de woorden dat haar dochter toch iets moet eten. Zij zet tegenwoordig het ontbijt klaar en eet samen met dochter mee zonder verwijten, goede adviezen enz. 

Hierdoor is er weer verbinding ontstaan en voelt de dochter meer vertrouwen. En dit vertrouwen helpt haar.

Het werkt bemoedigend. 

Verbinding houden is dus het sleutelwoord. Gebruik af en toe wat humor en doe iets leuks samen. Wees echt nieuwsgierig. Laat verwijten achterwege. Toon belangstelling voor wat je kind aan het doen is. Liefst zonder oordeel. Spreek in bemoedigende woorden.